Bilirsiniz, bazı sohbetlerimizin konularından birini de, geçmiş yıllara ait gıda fiyatlarının ne olduğu ve günümüze yapılan mukayeseleri oluşturur. Çoğu zaman da kuruş muydu lira mıydı diye bir kuşkuya düştüğümüz çok olmuştur. Ya da yüz lira mıydı, bin lira mıydı diye!
Peki niye 51 yıl önceki fiyatlar diye sorarsanız, cevabımız da ; elimizdeki kaynağın o yıla ait bilgileri içermiş olmasıdır. Hem de “50 yıllık” olmanın ağırlıyla!
Aşağıda oluşturduğum liste, DİE’nin Ekim 1966 Aylık İstatistik Bülteninden alınan, “1965 Yılına Ait Ortalama Rakamları”dır. Kısacası kaynak 50 yıllıktır ama, bilgileri bir yıl daha eski!
İşte 51 yıl önceki fiyatlar:
CİNSİ ORTALAMA KURUŞ
Ekmek 106
Buğday unu 141
Pirinç 456
Bulgur 165
Makarna 289
Patates 86
Kuru fasulye 288
Nohut 216
Kuru soğan 89
Kesme şeker 310
Toz şeker 274
Tuz 31
Taze fasulye 134
Lahana 62
Pırasa 68
Kabak dolmalık 77
Domates 108
Patlıcan 110
Bamya 219
Biber dolmalık 126
Koyun eti 818
Sığır eti kemiksiz 711
Tavuk temizlenmiş 991
Yumurta tane 33
Zeytin 603
Zeytinyağı 740
Vita margarin 562
Süt 143
Sadeyağ erimiş 1349
Kaşar peyniri 1245
Edirne beyaz peyniri 760
Yoğurt süzülmemiş 187
Yaş üzüm 134
Kavun 74
Karpuz 55
Elma 234
Portakal adet 32
Limon adet 33
Diğer maddeler
Odun kgr. 18
Odun kömürü kgr. 71
Gaz yağı lt. 77
Not:
Yumurtanın kgr. fiyatını bulmak için birim fiyat (18) ile, portakalın kgr. fiyatını bulmak için birim fiyat
( 5) ile, limonun kgr. fiyatını bulmak için birim fiyat (7) ile çarpılacaktır.
Liste aynen bu kadar, düşününce listenin eksiği mi çok, fazlası mı var, o yılların şartlarını göz önüne getirince bilmek zor.
Gözüme ilk çarpan husus, ekmeğin gramajının verilmemiş olması ve margarin yağın “ Vita” olarak adlandırılmasıdır. “Tavuk temizlenmiş ifadesinin ise, kgr. bazında değil ama adet bazında tavuğun tarif edildiği aşikardır. O bile çok somut bir ifade değildir. Çünkü o yılların tercihinin, bugünkü gibi 45-50 günlük piliçlerin tüketilmesinden çok, daha iri anaçların tüketilmesi doğrultusunda olduğu aşikârdır. Bu yönüyle kast edilen fiyatın en az 2,5 -3 kiloluk tavuk eti olduğu tahmin olunmalıdır.
Çok detaylı incelendiğinde ise, birkaç kalem ürünün günümüz fiyatlarıyla ( aşağı yukarı) aynı olduğunu görmek şaşırtıcı gözükmektedir. Örneğin pirinç, kaşar peyniri, ekmek, şeker ve elmayı, günümüzde de hemen hemen aynı fiyatlarla tüketmek mümkündür. Bu durumu açıklamak ise derin bir analizi gerektirmektedir. İnşallah birileri yardımcı olur!
Comments